Bir borsa terimi olan devre kesici nedir ?
Borsada devre kesici, volatilite veya ani fiyat hareketlerinden kaynaklanan aşırı dalgalanmaları önlemek amacıyla uygulanan bir güvenlik önlemidir. Bu önlem, piyasada aşırı fiyat hareketlerinin yaşandığı durumlarda işlemleri durdurarak, yatırımcıların daha kontrollü bir ortamda işlem yapabilmesini sağlar.
Borsada devre kesici, piyasadaki aşırı dalgalanmaları kontrol altına almak için kullanılan bir mekanizmadır. Bu mekanizma, günlük bazda meydana gelen sert düşüşler veya yükselişler sonucunda oluşan panik havasını engellemek ve düşüşün veya yükselişin daha kontrollü bir şekilde gerçekleşmesini sağlamak amacıyla devreye girer. Borsa İstanbul tarafından belirlenen kurallara göre uygulanan bu mekanizma, yatırımcıların daha güvenli bir ortamda işlem yapabilmesine yardımcı olur.
Devre kesici ne amaçla kullanılır ?
Devre kesici, temel olarak borsada yaşanan volatiliteyi ve ani fiyat hareketlerini kontrol altına almayı amaçlar. Bu sayede piyasada yatırımcıların paniklemesini engellemek, spekülatif ticaretin önüne geçmek ve piyasanın daha istikrarlı bir şekilde işlem görmesini sağlamak hedeflenir. Ayrıca devre kesici, borsadaki sistematik riskleri minimize ederek, yatırımcıların güvenini korumak amacıyla da kullanılır.
Devre kesici nasıl çalışır?
Borsada devre kesici uygulaması, belirli koşulların gerçekleşmesi durumunda devreye girer. Bu koşullar, piyasadaki genel likidite düzeyini, dalgalanmayı ve riski ölçen parametrelerdir. Borsa tarafından belirlenen bu parametrelere göre devre kesici uygulanır ve işlem yapılmasını durdurur. Devre kesici mekanizması genellikle üç farklı seviyede uygulanır: İlk seviye, ikinci seviye ve üçüncü seviye.
İlk seviye devre kesici: Piyasada yaşanan ani dalgalanmalar sonucunda belli bir yüzde sınırının aşılması durumunda devreye girer. İlk seviye devre kesici uygulanmasıyla birlikte işlemler 30 dakika süreyle durdurulur.
İkinci seviye devre kesici: İlk seviye devre kesicinin devreye girmesine rağmen dalgalanmalar devam eder ve belli bir yüzde sınırının daha aşılması durumunda ikinci seviye devre kesici uygulanır. İkinci seviye devre kesici, işlemleri 30 dakika daha durdurur.
Üçüncü seviye devre kesici: İlk ve ikinci seviye devre kesicilerin uygulanmasına rağmen dalgalanmaların önüne geçilemez ve belli bir yüzde sınırı daha aşılırsa üçüncü seviye devre kesici devreye girer. Üçüncü seviye devre kesici, işlemleri geri kalan seans için durdurur.
Bu şekilde uygulanan devre kesici mekanizması, piyasada yaşanan aşırı dalgalanmaları kontrol altına alarak, yatırımcıların paniklemesini önler ve daha kontrollü bir ortamda işlem yapmalarını sağlar.
Borsada devre kesici, aşırı dalgalanmaları kontrol altına almak amacıyla kullanılan bir mekanizmadır. Piyasadaki volatiliteyi ve ani fiyat hareketlerini kontrol etmek, yatırımcıların paniklemesini engellemek ve daha istikrarlı bir borsa ortamı sağlamak hedeflenir. Bu önlem, Borsa İstanbul tarafından belirlenen koşullara bağlı olarak uygulanır ve piyasanın düzenli ve güvenli bir şekilde işlemesini sağlar. Yatırımcılar, devre kesici hakkında bilgi sahibi olarak, daha bilinçli ve kontrollü bir şekilde borsada işlem yapabilirler.