Hiperakuzi nedir ? Nedenleri ve belirtileri nelerdir ?
Hiperakuzi, aşırı duyarlılık olarak da bilinen bir işitme bozukluğudur. Hiperakuzi, normalden daha hassas bir işitme duyusuna sahip olmayı ifade eder. Bu durumda, günlük hayatta normal bir ses seviyesi olan bazı sesler, kişi için çok rahatsız edici ve hatta ağrılı olabilir. Hiperakuzi, genellikle çevresel seslere veya yüksek frekanslı seslere karşı artan duyarlılık ile karakterize edilir.
Nedenleri
Hiperakuzinin kesin nedeni tam olarak anlaşılamamıştır. Ancak bazı sağlık sorunları ve koşullar hiperakuziye yol açabilir. Bu nedenler arasında:
- İşitme kaybı: İşitme kaybı yaşayan kişilerde, işitme sistemi normalden daha hassas hale gelebilir ve hiperakuzi gelişebilir.
- Travma: Kafa travması, kulaklara veya kafatasına alınan darbeler hiperakuziye neden olabilir.
- Stres ve anksiyete: Kronik stres, anksiyete veya depresyon gibi zihinsel sağlık sorunları hiperakuziye yol açabilir veya mevcut hiperakuzi semptomlarını kötüleştirebilir.
- Nörolojik hastalıklar: Bazı nörolojik hastalıklar ve sendromlar, hiperakuzi ile ilişkilendirilebilir.
- İlaçlar: Bazı ilaçlar hiperakuziye neden olabilir veya semptomları kötüleştirebilir.
Belirtileri
Hiperakuzi semptomları bireyden bireye farklılık gösterebilir. Ancak genel olarak aşağıdaki belirtiler yaygın olarak görülür:
- Seslere karşı yüksek duyarlılık: Hiperakuziye sahip kişiler, normalde hoş veya rahatlatıcı olan seslere karşı aşırı duyarlılık gösterirler. Örneğin, normal bir konuşma sesi bile rahatsız edici hale gelebilir.
- Yüksek seslere karşı aşırı tepki: Hiperakuzi sorunu yaşayanlar, yüksek seslere karşı aşırı tepki verebilirler. Bu tepkiler arasında hoplama, kaçınma, kulakları kapatma veya aşırı uyarılma bulunabilir.
- Seslerin bozulması: Hiperakuzi semptomlarına sahip olan bazı kişiler, seslerin anormal veya bozulmuş bir şekilde duyulduğunu bildirirler. Seslerin keskin veya çarpıcı olduğunu hissedebilirler.
- Konsantrasyon güçlüğü: Hiperakuzi semptomları, odaklanma yeteneğini etkileyebilir. Seslere karşı artan duyarlılık, zihinsel çaba gerektiren aktiviteleri yerine getirmeyi zorlaştırabilir.
- Sosyal izolasyon: Hiperakuzi semptomları yaşayan kişiler, gürültülü ortamlardan kaçınma eğiliminde olabilirler. Bu da sosyal etkileşimi sınırlayabilir ve hatta izolasyona yol açabilir.
Hiperakuzi, yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilecek bir durumdur. Bu nedenle, belirtiler fark edildiğinde bir uzmana danışmak önemlidir.
Sonuç olarak, hiperakuzi işitme bozukluğuyla ilgili bir durumdur. Normal işitme duyusundan daha hassas olan kişilerde ortaya çıkar. Hiperakuzinin nedenleri kesin olarak bilinmemektedir, ancak işitme kaybı, travma, stres, anksiyete, nörolojik hastalıklar ve ilaçlar hiperakuziye katkıda bulunabilir. Hiperakuzi belirtileri arasında seslere karşı yüksek duyarlılık, yüksek seslere aşırı tepki, seslerin bozulması, konsantrasyon güçlüğü ve sosyal izolasyon yer alır.
Sonofobi ve akustikofobi ile karıştırmamak gerekir. Literatürdeki tanımları oldukça farklıdır.
