Mitomani nedir ? Belirtileri nelerdir ? Nasıl tedavi edilir ?
Psödolofi fantastika ya da patolojik yalan olarak da bilinen mitomani bireyin sebepsiz bir şekilde, herhangi bir çıkar, kazanç ya da amaç gütmeden kronik olarak yalan söyleme durumuna verilen addır. Bu dertten muzdarip olanlara da mitoman denilmektedir.
Bu rahatsızlığın altında yatan temel sebepler toplum baskısı ve kişinin yoğun bir strese maruz kalmasıdır. Psikolojik bir rahatsızlık olan mitomaninin toplum içerisinde görülme sıklığı giderek artma eğilimindedir.
Mitomani ile beyaz yalan arasında ne fark vardır ?
Beyaz yalan ile karıştırılmaması gereken bir durumdur. Mitomanlar yalan söyledikleri zaman psikolojik bir rahatlama duygusu hissederler. Yalan söylerken karşılarındaki insanın bu durumdan olumsuz olarak etkilenebileceklerini göz ardı ederler. Onlar için yalan söylemek bir ihtiyacı gidermek ya da bir isteklerinin yerine getirilmesi gibidir.
Antisosyal kişilik bozukluğu, bipolar duygudurum bozukluğu veya depresyon, anksiyete gibi çeşitli psikolojik rahatsızlıklara sahip olan kişilerde mitomani görülme oranı daha yüksektir.
Beyaz yalanlar sonuçları itibari ile yalana muhatap olan bireyler üzerinde olumsuz bir etkiye sebep olmazlar. Mitomani de böyle bir durum söz konusu değildir. Çünkü mitomanlar empati kurma yeteneğinden yoksundurlar.
Mitomanik yalanlar derinlikli, inandırıcı, detaylı ve abartılı yalanlardır. Mitomanlar karşı tarafı kolayca etkileri altına alabilecek ölçüde yalanlarını hikayeleştirebilme yeteneğine sahiptir. Bu kişiler çoğunlukla söyledikleri yalanların içerisine kendilerini bir kahraman ya da bir mağdur olarak katarlar. Bu şekilde davranarak kişilerin merhamet duygularını etkileyerek sosyal bir kazanç sağlayabilirler. Mitomanlar söyledikleri yalanları bir süre sonra gerçekmiş gibi algılamaya başlarlar. Yalan ve gerçeği ayıramayacak noktaya gelirler. Kişinin çok ağır bir hastalığı olduğunu söyleyerek kendisini çevresindeki insanlara acındırması ya da çok önemli başarıları kendi başarısıymış gibi lanse etmesi bu tür bireylere ait bazı davranışlardır.
Mitomani tanısı nasıl konulur ?
Mitomani tanısı zor konulan bir rahatsızlıktır. Çoğu zaman hasta kendisinin bir mitoman olduğunu bilmez. Çünkü esasında yalan olan şey o kişinin gerçekliğidir. Mitomani tanısı çoğu zaman hastanın en yakınlarının anlattıkları ile konulur.
Eğer mitomani kişilik bozukluğu, duygudurum bozukluğu, depresyon veya anksiyete gibi farklı ruhsal rahatsızlıklarla beraber seyrederse antidepresan, sakinleştirici, antipsikotik ilaçlar gibi çeşitli ilaç tedavileri reçete edilebilir. Çevremizde bu tür insanlar varsa oldukça dikkatli davranılmalıdır. Mitomani hastalarıyla yalan konusunda konuşulurken destekleyici olunması faydalıdır.
Mitomanların birçoğu yalan söylediklerinin farkında olmazlar. Dahası söyledikleri yalanlar onlar için bir tür gerçekliktir.