Coanda etkisi nedir ?
Coanda etkisi, bir akışkanın yüzey boyunca hareket etme eğilimine denir. 1930′larda Rumen mühendis Henri Coanda tarafından keşfedilmiştir. Bu etki, akışkanın bir yüzeye yapışmasını ve takip etmesini sağlar. Genellikle uygulamada, akışkanın yüzeye temas ettiği nokta, genellikle bir eğri yüzeyi takip eder.
Coanda etkisi, akışkanın etkileşime girdiği yüzeydeki basınç gradyanı nedeniyle ortaya çıkar. Coanda etkisini daha iyi anlamak için Bernoulli prensibi ve akışkanın doğası hakkında bazı temel bilgilere ihtiyaç vardır.
Coanda etkisi, akışkanın nabız şeklinde hareket etmeye meyilli olduğu akışkanlar dinamiğine dayanır. Akışkanın hareket ederken enerjisi korunur ve bu süreçte izin verilen enerji kaybı minimum düzeydedir.
Coanda etkisi, akışkanın akış yönündeki basıncı düşürdüğü ve akışkanla temas eden yüzey üzerinde bir emici kuvvet yarattığı pozitif basınç gradyanına dayanır. Bu emici kuvvet, akışkanın yüzey üzerindeki hareketini takip etmesini sağlar.
Akışkan, bir yüzeye temas ettiğinde, yakındaki moleküller ile sürtünme nedeniyle yüzey üzerinde bir akışkan tabakası oluşturur. Bu tabaka, yüzeyin şekline ve akışkanın viskozitesine bağlı olarak kademeli olarak artar. Yüzey, akışkan tabakasının hareketini etkileyecek şekilde eğri veya kavisli olduğunda, Coanda etkisi daha belirgin hale gelir.
Coanda etkisi hangi faktörlere bağlıdır ?
Coanda etkisi, yüzeyin eğrilik yarıçapına ve akışkanın hızına bağlıdır. Küçük eğrilik yarıçapı ve yüksek akış hızı, Coanda etkisinin daha belirgin hale gelmesine yol açar. Ayrıca, akışkanın viskozitesi ve yoğunluğu da etkiyi etkileyebilir.
Coanda etkisi birçok farklı alan ve uygulamada kullanılır. İşte bunlardan bazıları:
Uçak kanatları: Coanda etkisi, uçak kanatlarında kullanılarak, hava akışının kanadın yüzeyine yapışmasını sağlar. Bu, kanadın daha fazla kaldırma kuvveti oluşturmasına yardımcı olur ve uçağın havada daha stabil kalmasını sağlar.
Aspiratörler: Mutfak veya banyo aspiratörleri, Coanda etkisini kullanarak havayı emme ve dışarı atmada kullanır. Akışkanın emici kuvveti sayesinde havanın doğru yönde akması sağlanır.
Vakum temizleyiciler: Vakum temizleyicilerde Coanda etkisi kullanılarak hava akışı yönlendirilir ve kir parçacıklarının emilmesi sağlanır. Akışkanın yüzeye yapışması, verimli bir temizlik sağlar.
Otomotiv endüstrisi: Coanda etkisi, otomobillerde hava akışını kontrol etmek için kullanılır. Özellikle aracın aerodinamik performansını artırmak için kullanılır.
Saç kurutma makineleri: Saç kurutma makinelerinde Coanda etkisi kullanılarak hava akışının istenen yönlere yönlendirilmesi sağlanır. Bu sayede kullanıcılar saçlarını istedikleri şekilde kurutabilirler.
Bu uygulamalar sadece Coanda etkisinin birkaç örneğidir. Coanda etkisi, akışkanların yönlendirmesi, taşınması, yapışması ve daha birçok uygulama alanında etkili bir şekilde kullanılır.
