Nilüfer Hatun (Holofira) kimdir ?
Nilüfer Hatun, doğum adı Holifera (Holophira) veya Olivera, Yarhisar Tekfuru’nun kızıdır. Osmanlı Devleti’nin ikinci padişahı Orhan Gazi’nin eşi ve üçüncü padişahı I. Murad’ın annesidir. Nilüfer Hatun, Osmanlı’daki yabancı eşlerden ilki ve aynı zamanda ilk yabancı kökenli sultandır. Rum asıllıdır. Asıl adı Holofira idi, ancak Türkçeleşmiş hali Nilüfer olarak bilinir. Orhan Gazi ile evlendirilmeden önce Bilecik Tekfuru’nun oğluyla nişanlıydı. Osmanlıların 1299′da Bilecik’i ele geçirmeleri ve ardından yakınlardaki düğün konvoyuna yapılan baskın sırasında tutsak alındığı ve Osman Gazi tarafından oğlu Orhan Gazi ile evlendirildiği söylenmektedir. Tarihçi Necdet Sakaoğlu’na göre Nilüfer Hatun, cariye durumundaki ilk padişah eşidir. Ayrıca, Osmanlı Hanedanı’na anne tarafından Rum kanı (genetiği) taşıyan ilk şehzadeleri de o doğurmuştur. Nilüfer Hatun, Osmanlı Devleti’nde yabancı eşlerden ilki olmanın yanı sıra İslami bir adı olmayan ilk sultandır. 1360 yılında ölen Gazi Süleyman Paşa ile ondan on yaş daha küçük olan üçüncü Osmanlı padişahı I. Murad’ın annesidir.
Nilüfer Hatun, İznik ve Bursa’yı camiler, imaretler ve medreselerle donatmıştır. İmareti, İznik’te bulunan Orhan Gazi Türbesi’nin yanındadır. Nilüfer Hatun’un hayır işleri ve tarihe bıraktıkları arasında bu imareti de yer almaktadır¹. Onun adı, “lotus” adındaki kutsal çiçeğe atfen verilmiştir. İslami bir adı olmayan Nilüfer’in sağlığında yaptırdığı tesisler arasında herhangi bir cami bulunmamaktadır.
Nilüfer Hatun, Osmanlı tarihinde önemli bir figürdür ve Orhan Gazi dönemindeki hayır işleri ve liderliğiyle tanınır. Onun hikayesi, Osmanlı İmparatorluğu’nun kuruluş dönemindeki kadınların rolünü anlamamız açısından da önemlidir.