Kapan nedir ? Kapan emini kime denir ?
Kapan, Osmanlı sosyal ve ekonomik hayatı içerisinde yer alan kavramlardan biridir. Sebze, meyve ve tahıl gibi gıda maddelerinin satımının yapıldığı yere denilmektedir. Ticaret hayatının en aktif şekli ile hissedildiği yerler arasında yer almaktadır.
Kapan emini ise kapanlarda sayılan malların denetiminden ve vergilendirilmesinden sorumlu olan kamu görevlisidir. Vergilendirme noktasındaki sorumluluğu vergilerin zamanında ve adaletli bir şekilde toplanması üzerinedir. Denetim noktasındaki sorumluluğu ise ürün kalitesi üzerinedir.
Kapan adı verilen ticari noktalar sadece Osmanlı’da değil Selçuklular döneminde de vardı. Esasen Türklerin İslamiyet’i kabulü sonrası tanıştığı ticaret yerlerindendir.
Kapanlar gıda ürünleri satımının olduğu yerler olsa da zaman içerisinde buralarda giysi alım satımı da yapılmıştır.
Türk-İslam devletlerinde sebze, meyve, hububat, giyecek satımının yapıldığı pazarlar için kapan tabiri kullanılmaktaydı. Selçuklu ve Osmanlı Devleti ticari hayatının önemli merkezleri arasında yer alan kapanlar hemen hemen her şehirde bulunmaktaydı.
Kapanlarda satıların ürünlerin doğru bir şekilde tartıya alınmasından, kalitesinin denetiminden, doğru fiyata satılmasından ve vergilendirilmesinden sorumlu olan kişiye de kapan emini denilmekteydi. Bu kişiler kamu görevlisi olarak çalışmaktaydı.
Bac ve kapan gibi kavramlar AYT ve KPSS sınavlarında tarih sorusu olarak karşınıza gelmesi muhtemel sorulardır.