Bilinen ilk Türk şehri neresidir ? Kim tarafından, ne zaman kurulmuştur ?
Türkler çok uzun yıllar boyunca Orta Asya ve çevresinde yaşamışlar, Kavimler Göçü ile de Avrupa’nın farklı coğrafyalarına yayılmışlardır. Orta Asya’da kurulan ilk Türk devletleri Büyük Hun Devleti, Göktürkler, Avarlar, Hazarlar, Sabirler, Türgişler, Oğuzlar, Karluklar, Kırgızlar, Kumanlar, Peçenekler, Uygurlar gibi devletlerdir. Bu devletler arasında yer alan Hunlar, Göktürkler ve Avarlar boylar halinde yaşamışlar ve yerleşik bir hayatı benimsememişlerdir. Temel ekonomik kaynakları hayvancılık olan bu halklar ya tam göçebe ya da yarı göçebe bir yaşam sürmüşlerdir.
Yerleşik hayata tam manası ile geçen ilk Türk devleti ise Uygurlardır. Uygurlar yerleşik hayata geçtikten sonra hayvancılıkta zayıflamışlar ama tarımda, ticarette, sanatta, mimaride, kütüphanecilikte çok ileri noktalara ulaşmışlardır. Bu ilerlemenin arkasında yatan ilk neden ise şehirlerin kurulmasıdır. Şehrin kurulduğu bölge Türk şehircilik tarihi açısından ayrı bir öneme sahiptir.
Ordu Balıg şehrinin Türk tarihi açısından önemi nedir ?
Türk tarihinin bilinen ilk şehri de Uygurlar tarafından kurulan Ordu Balıg (Ordu Balık) şehridir. Balık, Uygur dilinde şehir anlamında kullanılmaktadır. Şehir Uygurların ilk hükümdarı olarak kabul edilen Kutluk Bilge Kül Kağan tarafından kurulmuştur. Kendisi tarihte bir şehir kurma şerefine erişmiş ilk Türk hükümdarıdır. Bu şehir günümüzde Moğolistan coğrafyasında yer almaktadır. Karabalgasun olarak da bilinen şehri Türk tarihinin ilk zamanlarına ait bir çok yazılı kaynağa ev sahipliği yapmaktadır. Karabalgasun Yazıtları olarak bilinen yapıtlar bu şehirde inşa edilmişlerdir. Ordu Balık aynı zamanda Türkler tarafından yaygın olarak inşa edilen bir kale stiline verilen addır.
Şehir 840 yılında Kırgızlar tarafından büyük bir bozguna uğramış ve harabeye dönmüştür.
KPSS tarih sorusu ya da AYT tarih sorusu olarak öğrencilerin karşısına çıkması muhtemeldir.
