Tükürük bezi nedir ? Tükürük bezinin görevleri nelerdir ?
Ağzın her iki yanında bulunan parotis bezi, çene altı bezi ve dil altı bezi tarafından üretilen ve ağız içi asit seviyesini düzenlemede önemli rol oynayan tükürük sıvısının üretildiği yukarıda adı geçen bezlere tükürük bezleri denir. Tıp literatüründe Glandula sublingualis, Glandula submandibularis, Glandula parotidea olarak bilinen bu bezler tükürük üretiminden sorumludurlar. Tükürük yapısında çok sayıda mineral bulunmaktadır. Bu mineraller sayesindedir ki dişin mine kısmı kolay kolay aşınmaz ve diş çürükleri engellenmiş olur. Tükürük sıvısının %99′u su ve %1′lik kısmı da organik ve inorganik maddelerdir. Tükürük sayesinde yağlama ve koruma, tamponlama ve temizleme, diş bütünlüğünün korunması, antibakteriyel aktivite, tat alma ve sindirim fonksiyonları ile ağız sağlığının devamlılığı sağlanır.
Tükürük sıvısı yapısı gereği kaygan bir karaktere sahiptir. Ağızdan alınan besin maddelerinin üstü sindirim sırasında bu sıvı ile kaplanacağı için besin yüzeyleri de kaygan bir hal alır. Böylece yemek borusu içerisinde rahat bir şekilde hareket eder. Tükürük içerisinde çok sayıda farklı enzim ihtiva etmektedir. Bu enzimler sindirim sürecinde önemli rol oynarlar ve sindirimi daha kolay hale getirirler. Besinin mideye parçalanmış bir şekilde geçişini kolaylaştırırlar.
Yukarıda zikredilen üç büyük tükürük bezinin yanı sıra çok sayıda küçük tükürük bezi de bulunmaktadır. Bu bezler ezokrin salgı bezleri olarak nitelendirilmektedir.
Vücudumuzda yeteri miktarda tükürük sıvısı üretilemediği durumlar diş çürükleri, ağız kokusu sorunu, kserostomi olarak bilinen ağız kuruluğu ve daha ciddi durumlarda sindirim sorunları ortaya çıkar. İlaç kullanımı bazı durumlarda tükürük üretiminin önüne geçebilmektedir. Bu tür ilaçların mutlaka doktor kontrolünde alınması gerekmektedir. Tükürük salgılanmasındaki yetersizlik bireylerde yeme, içme ve yutkunma zorlukları, mukozal infeksiyonlar ve diş çürüklerine karşı bir yatkınlık oluşturur.
