Makalat isimli eserin yazarı kimdir ? Eserin türü nedir ?
Makalat, Tekke Edebiyatı’nın (Tasavvuf Edebiyatı’nın) Anadolu coğrafyasında yaşamış en önemli simalarından olan Hacı Bektaş Veli tarafından yazılmıştır. XIII. yüzyıl Türk Edebiyatı’nın önemli örneklerindendir.
Didaktik bir eser olan Makalat’ın yazılış amacı İslam dininin hükümleri hakkında insanlara bilgi vermektir. Her ne kadar bu coğrafyada yazılsa da Arapça olarak kaleme alınmıştır. Eser Alevilik görüşü üzerine oluşturulmuştur. Alevilik (Bektaşilik) üzerine fikirler sunmaktadır. Eserin birçok yerinde bu inanca ilişkin terimlere rastlamanız doğaldır.
Eserde çoğunlukla tasavvufi konular, ahlaki değerler ele alınsa da aşk, hoş görü, ilim ve nefis terbiyesi gibi konulara da yer verilmektedir. Hem beşeri hem de dini konularda görüşler yer almaktadır. İnsanın yaradılışı ve yaradılış gayesi, Allah’ın varlığı ve birliği, Şeytan’ın hileleri ve özellikleri konularında da muhteviyatlı bilgiler yer almaktadır.
Eserde dört kapı inancı üzerinde durulmakta, bu dört kapının Şeriat, Tarikat, Marifet, Hakikat olduğu belirtilmektedir. Her kapıya ilişkin görüşler dile getirilmektedir. Kısım kısım Peygamber Efendimiz’in hadislerinden ve Kuran-ı Kerim’de yer alan ayetlerden pasajlar da yer almaktadır.
Beyitler halinde yazılan eser manzum karakterdedir. Müellifi kısa cümleler kullanmayı tercih etmiş, basit ve anlaşılır bir dille yazmaya itina etmiştir.