Polye nedir ? Nasıl oluşur ?
Polye, örneklerine çoğunlukla karstik araziler üzerinde rastlayabileceğimiz geniş düzlük alanlardır. Oluşumunda kireçtaşı ve kolay bir şekilde çözünebilme özelliğine sahip kayaçlar etkilidir. Dolin, uvala, lapya, obruk olarak bilinen coğrafi oluşumların geniş yer kaplayanlarına verilen isimdir. Oluşumunda aşındırma etkilidir. Polyeler çoğunlukla sulak araziler üzerinde oluşurlar. Üzeri su ile kaplı polye alanlarına polye ovası denilmektedir.
Jeoloji terminolojisindede polye, uzun ekseni ana yapısal eğilimlere paralel olarak gelişen ve birkaç mil (onlarca kilometre) uzunluğunda olabilen karstik kireçtaşı içindeki büyük, düz zeminli bir çöküntüdür. Yüzeysel çökeltiler zemin boyunca birikme eğilimindedir.
Ülkemizde karstik yapısı sebebi ile en çok Akdeniz Bölgesi’nde Toros Dağları sırtlarında (Muğla ve Antalya) rastlanmaktadır. Akdeniz coğrafyasında yer alan Akseki, Elmalı, Kestel gibi ilçeler bu tür geniş düzlükler üzerinde kurulmuştur. Günümüzde Arnavutuk sınırları içerisinde yer alan İşkodra Gölü de esasen bir tür polyedir. Polyeler bir tür karstik çukur olarak da nitelendirilebilir. Yüksek dağlık alanların ortasında oluşur. Polye oluşumunda iki önemli faktör ön plana çıkmaktadır. Bunlardan ilki arazinin coğrafi yapısı diğeri ise toprağın su geçirgenliğidir. Polyeler kireçtaşı ve dolomit bakımından zengin bölgelerdir. Polye ovalarının tabanı terra-rosa olarak bilinen toprak tipine sahiptir. Kırmızı renkteki bu toprak yapısı demir oksit bileşikleri bakımından zengindir. Bu coğrafi alanlar kalkerleşmenin yoğun olarak gözlemlenebileceği yerlerdir. Bu nedenlerden dolayı tarımın hiç yapılmadığı ya da sulama ve organik gübreleme gibi faktörlerin varlığına bağlı olarak az da olsa yapıldığı alanlardır.
Sırpça-Hırvatça bir sözcük olan polye kelimesi de Türkçe’de ova sözcüğüne karşılık gelmektedir.
Kestel, Akseki, Acıpayam, Tefenni, Korkuteli ovaları polye ovalarına örnek olarak gösterilebilir. Balkan coğrafyası polye ovalarının geniş alan kapladığı yerlerdir. Bosna Hersek, Sırbistan, Arnavutluk, Makedonya, Slovenya, Hırvatistan gibi ülkelerde bu coğrafi oluşumlardan çok sayıda bulunmaktadır. Yunanistan’daki Copais Gölü ile Portekiz’deki Minde kasabası bu coğrafi yapıya örnek olarak gösterilebilir.
