Oğuz Kağan Destanı hangi devlete aittir ?
Türk Edebiyatı’nın ilk sözlü ürünleri arasında yer alan Oğuz Kağan Destanı Hunlara aittir. Destanda Büyük Hun Devleti’ne en parlak dönemini yaşatan Mete Han’ın hayatı anlatılmaktadır. Destana adını veren Oğuz Kağan esasen Mete Han’ın kendisidir.
Türk tarih, kültür ve edebiyatı hakkında eşsiz bilgiler sunan destan Çağatay dili, Farsça ve Uygurca olarak kaleme alınmıştır. Destanın Uygur dili ile kaleme alınan nüshası bugün Paris Milli Kütüphanesi’nde bulunmaktadır.
Oğuz Kağan Destanı Türk tarihi açısından neden önemlidir ?
Destan gerçeküstücü bir anlatıma sahip manzum bir eserdir. Destanda Mete Han’ın doğumu, çok sayıdaki Türk boylarını bir araya getirerek siyasi birliği sağlayışı, ülkeyi yönetiş şekli ve ölümü sonrasında ülkeyi çocukları arasında nasıl pay ettiği anlatılmaktadır.
Willi Bang Kauf, Reşit Rahmeti Arat, Rıza Nur, Zeki Velidi Togan, Friedrich Wilhelm Radloff gibi isimler destan üzerine çalışmalar yapıp kendi eserlerinde bu destandan çeşitli kısımlara yer vermişlerdir. Ebul Gazi Bahadır Han Secere-i Terakime ve Reşideddin Cami üt-Tevarih isimli eserlerinde Oğuz Kağan Destanı ile ilgili bilgilere yer vermiştir.
Destanın ilk şekli günümüze ulaşamamıştır. Bugün elimizde üç farklı dille yazılan nüshaları mevcuttur. Türklerin İslamiyet öncesi dönemine ait edebi bir üründür.
Ortaokul yıllarında Türkçe kitaplarımızda bu destan ile ilgili bir metin bulunuyordu. Mete’nin -ki biz o zamanlar kendisinin Mete Han olduğunu bilmiyorduk- üç ay annesini emdikten sonra altı aylıkken ata bindiği, bir yaşında kılıç kuşandığı anlatılıyordu. Gerçeküstücü anlatımı iliklerinize kadar hissedeceğiniz bir destan. Epik öğeler oldukça fazla sayıda içeriğinde.
